Satelita meteorologiczny, sztuczny obiekt (satelita) wprowadzony przez człowieka na orbitę wokół Ziemi, służący do badania wyższych warstw atmosfery i podawania drogą radiową i telewizyjną danych o aktualnym stanie pogody panującej na kuli ziemskiej, zwłaszcza na terenach niezamieszkanych i trudno dostępnych.
Oprócz podstawowych dla meteorologii i klimatologii informacji o zachmurzeniu (uzyskiwanych również w nocy dzięki obserwacjom w podczerwieni), satelity meteorologiczne umożliwiają pomiary pionowych i poziomych profili temperatury i wilgotności atmosfery, obrazowanie stref opadowych i burzowych, przewidywanie tworzenia się cyklonów w obszarach tropikalnych oraz śledzenie ich ewolucji i ruchu, określanie kierunków i prędkości wiatrów, badanie zmian składu chemicznego atmosfery, pomiary składowych bilansu radiacyjnego Ziemi a także rozkładu zachmurzenia, pomagając dokładniej sporządzić prognozę pogody. Pierwsze satelity z urządzeniami do prowadzenia pomiarów meteorologicznych (Vanguard i Explorer) zostały wystrzelone w 1959, jednakże za pierwszego satelitę meteorologicznego uznaje się TIROS (Television and Infrared Observation Satellite) wystrzelonego przez USA 1 kwietnia1960 roku. Satelitarne badania meteorologiczne rozpoczął obiekt TIROS 1 wyniesiony na prawie kołową orbitę, której najmniejsza i największa odległość od powierzchni Ziemi wynosiły, odpowiednio, 780 i 850 km, a kąt nachylenia płaszczyzny orbity do płaszczyzny równika ziemskiego był równy 48o. Satelita obiegał Ziemię w ciągu 99 minut. Przez okres ponad 2,5 miesiąca jego funkcjonowania zebrano około 23 tysięcy zdjęć powierzchni Ziemi. Do roku 1965 wystrzelono ogółem 10, stale udoskonalanych, obiektów tego typu; była to pierwsza seria satelitów meteorologicznych. Po niej pojawiały się następne generacje coraz wszechstronniejszych, sprawniej działających i umieszczanych na różnych orbitach wokół Ziemi obiektów, które tworzyły całe systemy prognozowania pogody: ESSA, Meteor, NOAA, ITOS i Nimbus. Od roku 1974 satelity meteorologiczne zaczęto umieszczać na tzw. orbicie geostacjonarnej. Jest to orbita kołowa, położona w płaszczyźnie równika ziemskiego, która charakteryzuje się tym, że okrążający po niej Ziemię satelita ma okres obiegu równy okresowi obrotu Ziemi wokół osi. W wyniku tego poruszający się po orbicie geostacjonarnej obiekt znajduje się stale nad tym samym punktem równika. Odległość satelity od powierzchni Ziemi wynosi 35,8 tysiąca km. Satelita meteorologiczny znajdujący się na orbicie geostacjonarnej może więc stale monitorować przebieg procesów kształtujących pogodę na tym samym obszarze Ziemi. Obecnie po orbitach geostacjonarnych krąży cała sieć satelitów meteorologicznych. Są to głównie obiekty amerykańskie typu GOES, japońskie GMS i Europejskiej Agencji Kosmicznej o nazwie Meteosat. |
Strona główna <=> Co nowego <=> Satelity <=> Pogoda <=> Zdjęcia <=>   Linki <=> Sonda <=> Archiwum <=> Księga Gości |
---|